Bùi Xuân Phái (1920-1988) chuyên về vẽ tranh sơn dầu, đam mê mảng đề tài phố cổ Hà Nội. Ngay từ lúc sinh thời, sáng tạo của ông đã được quần chúng mến mộ, đặt tên cho dòng tranh này là Phố Phái.

Bùi Xuân Phái là họa sĩ nổi tiếng nhất Việt Nam với tranh phố. Ông có niềm đam mê bất tận với những con phố cổ Hà Nội. Tranh sơn dầu phố của ông vừa cổ kính lại rất hiện thực, thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60, 70. Các mảng màu trong tranh Phố Phái thường có đường viền đậm nét, phố không những trở thành chính nó mà còn gần hơn với con người, từ bề mặt đến cảnh quan đều có chiều sâu bên trong, gần gũi mà thân quen trong mỗi người.

Trong nghệ thuật vẽ tranh sơn dầu ông thường sử dụng những gam màu rực rỡ, những hình vẽ kỳ thú gắn với làng quê Việt Nam đã luôn theo suốt ông trong cuộc đời một nghệ sĩ, tạo nên niềm đam mê hội hoạ ngay từ ngày còn thơ bé của chính họa sĩ.

Trong sự nghiệp sáng tác nghệ thuật của mình, danh họa Bùi Xuân Phái đã vẽ nhiều thể loại, nhiều chân dung, phong cảnh, sinh hoạt khác nhau, phản ánh khá sinh động và chân thật từng giai đoạn lịch sử của dân tộc.

Những bức tranh của danh họa Bùi Xuân Phái đều mang phong cách riêng, đậm nét và để lại những dấu ấn đặc biệt trong nền mỹ thuật Việt Nam. Nhưng đề tài phố cổ Hà Nội là đề tài ông đã gắn bó hơn 40 năm và vô cùng tâm huyết với nó bởi đó là nơi chứa đựng nhiều kỷ niệm vui buồn, thăng trầm cuộc đời ông.

Thời gian cũng đã làm cho các bức tranh sơn dầu của ông càng ngày càng có giá trị, từ chỗ mỗi bức tranh chỉ đổi được vài lạng cà phê, dăm bao thuốc lá dưới thời bao cấp, đến chỗ mỗi bức giờ đây là cả một gia tài theo qui luật "giá trị thặng dư của thời gian". 

Ngắm tranh phố cổ của Bùi Xuân Phái, người xem nhận thấy họa sĩ đã gửi gắm những kỉ niệm, những hoài cảm cùng nỗi buồn man mác, tiếc nuối bâng khuâng trên từng nét vẽ, như điềm báo về sự đổi thay và biến mất của từng mái nhà, từng con người mang hồn phách xưa cũ. Trong tranh của ông có một Hà Nội cổ kính, trầm tư, đẹp nao lòng người mỗi độ thu sang hay đông đến.

Những con phố trong bức vẽ tranh sơn dầu được ông nhấn mạnh với gam màu đậm để nhắc nhở về một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, một sự tiếc nuối của ông khi chiến tranh xảy ra. Những bức vẽ của ông là những gì ông tận mắt nhìn thấy, ông không vẽ những thứ ảo tưởng mà vẽ thật nên càng khiến độc giả yêu và mến mộ ông.

Hà Nội 36 phố phường mỗi con đường, mỗi dãy phố đều mang tên một danh nhân, còn những phố, đường mang tên Phố Phái thì nhiều không ai đếm được. Nó tồn tại trong hoài niệm của rất nhiều người, dù thành phố đổi thay bao nhiêu, thì Phố Phái vẫn chứa chan cảm xúc.

Ông mất ngày 24 tháng 6 năm 1988 tại Hà Nội bởi căn bệnh ung thư phổi nghiệt ngã. Và có một điều chắc chắn, câu chuyện về cuộc đời và những bức tranh sơn dầu phố cổ được thổi vào đó linh hồn Hà Nội cổ kính, trầm lặng của ông vẫn sẽ sống mãi với thời gian.

Mỹ thuật Anh Đức với đội ngũ họa sĩ chuyên nghiệp có chuyên môn và tâm huyết với nghề luôn lấy tổ nghiệp làm cốt lõi để sống hết mình với nghề nghiệp đã chọn. "Phê và tự phê" của Bùi Xuân Phái chính là cách ông dạy các thế hệ họa sĩ chúng tôi biết cái gì là nghệ thuật chân chính cần hướng tới.